Βήμα της Κυριακής

Βήμα της Κυριακής
18.01.2009

Το καλό του τόπου

Ο πρόσφατος ανασχηματισμός αποτελεί την τελευταία πράξη του πολιτικού θεάτρου που επικεντρώνεται στη συγκάλυψη της πραγματικότητας και τη σκιαμαχία με τα προβλήματα.
Η σημερινή κυβέρνηση είναι κατεξοχήν υπεύθυνη για τη μετατροπή της πολιτικής σε παρωδία επικοινωνιακών χειρισμών, οι οποίοι αποσκοπούν στη συντήρηση ξεπερασμένων προτύπων, στηριγμένων στο φαύλο κομματισμό και στη διάχυτη έλλειψη σεβασμού σε αρχές και κανόνες.

Όμως, η ώρα της αλήθειας έχει φθάσει. Οι πολίτες το αντιλαμβάνονται. Δεν υπάρχει περιθώριο για άλλο κουκούλωμα. Η Ελλάδα είναι αντιμέτωπη με μια από τις χειρότερες κρίσεις της μεταπολεμικής της ιστορίας. Στην οικονομία , πέρα από τη διεθνή κρίση, η χώρα μας υποφέρει από τις συνέπειες της αποτυχίας της οικονομικής πολιτικής. Τα τεράστια ελλείμματα στον προϋπολογισμό και στο ισοζύγιο πληρωμών, έχουν προκαλέσει σοβαρό πρόβλημα αξιοπιστίας με αποτέλεσμα την εκτίναξη του κόστους δανεισμού και την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας. Έγινε προβληματική η ίδια η συμμετοχή στην ευρωζώνη.

Στο κοινωνικό πεδίο, η έκρηξη βίας, σε συνδυασμό με την εξέγερση των νέων, αναδεικνύει αγωνία για την προοπτική της οικονομίας, καθώς και για την αναποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού συστήματος. Η κοινωνική κρίση συνδέεται με την ηθική κρίση. Η κυριαρχία των σκανδάλων στη δημόσια ζωή καθώς και φαινόμενα γενικευμένης διαφθοράς υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στους δημόσιους θεσμούς.

Στα εσωτερικά προβλήματα προστίθενται διεθνείς εντάσεις. Όταν η Ελλάδα είναι ισχυρή και ακολουθεί σταθερή πολιτική, η αμφισβήτηση είναι περιορισμένη. Όταν εμφανίζεται αδύναμη και ασταθής, όπως σήμερα, η Τουρκία κλιμακώνει την επιθετικότητα προσπαθώντας να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα. Από την απαρίθμηση και μόνο των κινδύνων που έχουν σωρευθεί είναι φανερό ότι επείγει η κατάρτιση ολοκληρωμένου και αξιόπιστου σχεδίου εξόδου από την κρίση. Χρειάζονται μεγάλες τομές και αλλαγές.

Οικονομία και Κοινωνική Πολιτική: Στόχος η επιτάχυνση της ανάπτυξης με παράλληλη στήριξη των αδύναμων ομάδων και του κοινωνικού κράτους.

• Καταπολέμηση της σπατάλης στο Δημόσιο με εξορθολογισμό δαπανών και προσλήψεων, αποτελεσματικά συστήματα ελέγχων, πολυετής προγραμματισμός, ανάλυση κόστους – οφέλους συγκεκριμένων πολιτικών και εξάλειψη εστιών διαφθοράς που εξυπηρετούν ιδιωτικά συμφέροντα.
• Ενίσχυση δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων για τη μετάβαση στην οικονομία τα γνώσης.
• Εξυγίανση της λειτουργίας των αγορών: εξάλειψη μονοπωλιακών καταστάσεων καθώς και των μεσαζόντων, κατάργηση κλειστών επαγγελμάτων.
• Κινητοποίηση της επιχειρηματικότητας: καταπολέμηση γραφειοκρατίας και διαφθοράς μέσα από αναθεώρηση του συστήματος αδειοδοτήσεων και εξασφάλιση διαφάνειας.
• Στήριξη αδύναμων κοινωνικών ομάδων, όπως οι χαμηλόμισθοι, οι χαμηλοσυνταξιούχοι και οι άνεργοι, και ανασυγκρότηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας.

Παιδεία: Βασική επιδίωξη της αλλαγής στα πανεπιστήμια είναι η εξασφάλιση πραγματικής αυτονομίας, ιδιαίτερα στις προσλήψεις και αμοιβές του διδακτικού προσωπικού, στα προγράμματα σπουδών και στον τρόπο επιλογής των φοιτητών. Πρέπει να συνδεθεί η αξιολόγηση με τη χρηματοδότηση των Πανεπιστημίων.

Θεσμοί: Η αποκατάσταση της ακεραιότητας των θεσμών και η εμπέδωση αισθήματος ασφάλειας και δικαίου έχει κρίσιμη σημασία για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης του πολίτη προς το κράτος. Αναβάθμιση της ελεγκτικής λειτουργίας της Βουλής απέναντι στην εκτελεστική εξουσία, ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, καταπολέμηση του κομματισμού και εδραίωση συνθηκών αξιοκρατίας αποτελούν κρίσιμες συνιστώσες αυτής της προσπάθειας.

Το συμφέρον του τόπου επιτάσσει τη διεξαγωγή εκλογών το συντομότερο δυνατό. Το αποτέλεσμα των εκλογών δεν μπορεί να προεξοφληθεί. Οι σημερινές ενδείξεις «δείχνουν» νίκη του ΠΑΣΟΚ.

Είναι μεγάλη η ευθύνη της προοδευτικής παράταξης. Πρέπει να προετοιμαστεί ώστε να είναι αμέσως σε θέση να ανταποκριθεί στις προκλήσεις. Πρέπει να επεξεργαστεί το σχέδιο εξόδου από την κρίση ζητώντας από το λαό καθαρή εντολή και διαμορφώνοντας παράλληλα ευρείες κοινωνικές συναινέσεις για την υλοποίησή του. Οι εκλογές φαίνεται ότι πλησιάζουν. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.
_____________________________________________________________
Ο κ. Γιάννος Παπαντωνίου είναι πρώην Υπουργός και Πρόεδρος του Κέντρου Ερευνών Προοδευτικής Πολιτικής (www.kepp.gr)