ΚΕΠΠ

Κέντρο Ερευνών Προοδευτικής Πολιτικής
Ημερίδα με θέμα "Κρίση Οικονομίας: Δοκιμασία της Πολιτικής"

02.12.2008

Μέρος Πρώτο
«Από την Οικονομία στην Πολιτική»
ομιλητές:
Γιάννης Δραγασάκης, Βουλευτής Β' Αθήνας ΣΥΡΙΖΑ
Γιάννης Καλογήρου, Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΜΠ
Ελίζα Παπαδάκη, Δημοσιογράφος
Γιώργος Παπακωνσταντίνου, Εκπρόσωπος Τύπου και Βουλευτής Κοζάνης ΠΑΣΟΚ
Γιάννος Παπαντωνίου, Πρόεδρος του ΚΕΠΠ

Μέρος Δεύτερο
«Από την Πολιτική στην Οικονομία»
Στέφανος Μάνος, πρώην Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών
Νίκος Μπίστης, πρώην Υφυπουργός Εσωτερικών
Ηλίας Νικολακόπουλος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, Βουλευτής Β΄ Αθηνών ΠΑΣΟΚ, Πολιτικός Εκπρόσωπος Ανάπτυξης

Την ημερίδα συντόνισε ο δημοσιογράφος κ. Γιάννης Πρετεντέρης

Στην εκδήλωση ο Γενικός Διευθυντής της εταιρείας Public Issue κ. Γιάννης Μαυρής παρουσίασε έρευνα Κοινής Γνώμης με θέμα «Οι στάσεις των ελλήνων πολιτών απέναντι στη διεθνή οικονομική κρίση»

Flash 96

εκπομπή "Ταξίδι στο χώρο και το χρόνο"
με τη Μαρίνα Ρήγου

15.11.2008

Για την οικονομική κρίση

Tο ’09 θα είναι σίγουρα ένα έτος πολύ βαθιάς κρίσης και το ’10 αισιόδοξα μπορούμε να προσδοκούμε σε μία έναρξη ανάκαμψης. Γενικότερα θα δημιουργηθούν στη χώρα μας συνθήκες πολύ έντονης κοινωνικής ανέχειας και κρίσης. Αυτό είναι ένα πολύ δυσάρεστο ενδεχόμενο, το οποίο όμως το θεωρώ αρκετά πιθανό εάν αξιολογήσω την πολιτική της σημερινής κυβέρνησης, η οποία δεν κάνει αυτά που πρέπει να κάνει για να αντιμετωπίσει δυναμικά και αποτελεσματικά την κρίση.

Θα αναφέρω μερικά αυτονόητα πράγματα.

• Πρώτα απ’ όλα ξεκίνησε με έναν προϋπολογισμό ο οποίος έχει εκτροχιαστεί. Αυτό περιορίζει πάρα πολύ τα περιθώρια που έχει η Ελλάδα για να κινηθεί και να στηρίξει την οικονομία.
• Δεύτερον, υπάρχουν σπασμωδικές κινήσεις παντού. Βλέπουμε το θέμα των τραπεζών, ξεχείλωσε και μετά από τέσσερις βδομάδες περίπου δημόσιας διαπραγμάτευσης ακόμα δεν έχουμε εξασφαλίσει την υλοποίηση αυτού του σχεδίου που είναι προϋπόθεση για να ξαναρχίσουν οι τράπεζες να δίνουν δάνεια με λογικά επιτόκια.
• Τρίτον, στο φορολογικό τομέα έχουμε πλήρη αναξιοπιστία. Είδαμε τα λάθη που έγιναν με το τέλος ακίνητης περιουσίας. Είδαμε τη φοβερή φασαρία που προκλήθηκε από άστοχες δηλώσεις για επάνοδο στα τεκμήρια διαβίωσης, πριν από έναν μήνα. Είδαμε επιβολή νέων φόρων, που είναι η κατάργηση του αφορολόγητου ορίου για τους ελεύθερους επαγγελματίες, που είναι το αντίθετο από αυτό που κάνει κανείς σε μια κρίση. Σε μια κρίση μειώνει τους φόρους, δεν επιβάλει νέους φόρους. Αυτό είναι, τι να πω, τερατώδες; Είναι ακραία παράλογο.

Άρα βλέπουμε μια κυβέρνηση η οποία λειτουργεί σπασμωδικά, δεν εμπνέει εμπιστοσύνη, καθυστερεί στο μείζον θέμα των τραπεζών και φοβάμαι ότι εάν υπάρξουν τέτοιες νέες καθυστερήσεις και παλινωδίες, μήπως χαθεί πολύτιμος χρόνος και η ελληνική οικονομία δεν προλάβει να αποτρέψει το χειρότερο και επιβεβαιωθεί το καταστροφικό σενάριο για την Ελλάδα, που είναι ακριβώς μια πολύ βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση το 2009.

• Εάν ήμασταν εκτός ευρώ, τώρα θα είχε υποτιμηθεί η δραχμή υπολογίζω γύρω στο 30%, ο πληθωρισμός θα είχε ξεπεράσει το 10-12% και τα επιτόκια θα κινούνταν στα επίπεδα του 20%. Καταλαβαίνετε τι θα σήμαινε αυτό για τα στεγαστικά δάνεια, για τον κόσμο που καλύπτει τις αγοραστικές του ανάγκες, για την ανεργία, για τη χώρα. Και η τελική κατάληξη θα ήταν να πηγαίναμε στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο το οποίο θα μας επέβαλε ένα αυστηρό πρόγραμμα λιτότητας που θα κρατούσε αρκετά χρόνια.
• Η απογραφή ήταν ένα μεγάλο αυτογκόλ της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, διότι ξέρετε, στην Ευρώπη, στον κόσμο, δεν ενδιαφέρονται αν κυβερνάει την Ελλάδα το ΠΑΣΟΚ ή η Νέα Δημοκρατία και πολλοί δεν το γνωρίζουν κιόλας. Άρα όταν δυσφημείς τη χώρα σου δυσφημείς τον εαυτό σου τελικά και αυτό ακριβώς πληρώνει τώρα ο κύριος Αλογοσκούφης και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, ότι έχει χαθεί η αξιοπιστία της Ελλάδας. Δεν πιστεύουν πια τα ελληνικά στοιχεία γενικώς και αορίστως χωρίς επιχειρήματα αλλά γενικά υπάρχει μια φοβερή δυσπιστία. Και αυτό εξηγεί το γεγονός, αυτή η δυσπιστία, ότι τώρα η Ελλάδα δανείζεται 40% ακριβότερα απ’ ότι η Γερμανία. Δηλαδή, το επιτόκιο στα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου τώρα είναι 40% πιο ψηλά από το επιτόκιο στα γερμανικά ομόλογα, που δείχνει ακριβώς το μέγεθος της δυσπιστίας που έχει προκληθεί την τελευταία τετραετία από τη σημερινή κυβέρνηση και βασικός λόγος ήταν η απογραφή. Το 2004 τα επιτόκια Γερμανίας-Ελλάδας ήταν τα ίδια.
• Πρέπει να διαπραγματευτούμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα πακέτο στήριξης των αδύναμων κοινωνικών ομάδων. Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτήν την απόλυτη υποχρέωση που έχουμε σαν πολιτεία – και κοινωνική και οικονομική – για να μπορέσει και η οικονομία να πάρει μπρος και να ξοδέψει ο κόσμος και να παραμείνει ενταγμένος στο οικονομικό σύστημα.
• Τα πακέτα στήριξης εφαρμόζονται αμέσως και αυτό πρέπει να γίνει και στην Ελλάδα διότι ο χειμώνας θα είναι πάρα πολύ δύσκολος.
• Δεν είναι σωστό να εφαρμόσεις ένα σχέδιο για όλες τις τράπεζες, κάποιες τράπεζες είναι πιο δυνατές απ’ τις άλλες.
• Η κρίση είναι και μια ευκαιρία, είναι μια πρόκληση για αλλαγές. Είπαμε προηγουμένως ότι δεν είμαστε ανταγωνιστική χώρα, πρέπει να γίνουμε. Πρέπει να γίνουμε ώστε όταν τελειώσει η παγκόσμια κρίση να μπούμε κι εμείς πάλι στο παιχνίδι της παγκόσμιας οικονομίας με δυνατούς όρους. Να μη μείνουμε καθηλωμένοι σε χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και να υποσκάπτεται η παραγωγή μας από Κινέζους, Ινδούς, Βαλκάνιους κλπ, διότι θα είμαστε κολλημένοι σε παραδοσιακά πρότυπα.

Για το ενδεχόμενο εκλογών

Υπάρχουν δυο λογικές εδώ:

• ότι οι πρωθυπουργοί δεν πάνε σε εκλογές σφαγμένοι. Δηλαδή αν τα γκάλοπ, οι δημοσκοπήσεις, οι παραστάσεις νίκης, είναι πολύ υπέρ του ΠΑΣΟΚ, θα είναι δύσκολο να δει κανείς τον κύριο Καραμανλή να πηγαίνει σε εκλογές.
• Από την άλλη όμως πλευρά θα υπάρχει το πρόβλημα ότι όλη αυτή η εσωστρέφεια που δημιουργεί στη Νέα Δημοκρατία μπορεί να δημιουργήσει νέους Τατούληδες, χωρίς να θέλω να θίξω τον Πέτρο Τατούλη όταν χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη, δηλαδή νέους αντάρτες οι οποίοι θα δημιουργήσουν ένα πρόβλημα βιωσιμότητας της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Η οποία μάλιστα αν υποστεί μεγάλη ήττα στις ευρωεκλογές, μετά θα πάει σφαγμένη στις προεδρικές εκλογές όπου το ΠΑΣΟΚ θα μπορέσει να επιβάλει τους δικούς του όρους και να κερδίσει εκεί μια μεγάλη νίκη.
• Άρα για τον πρωθυπουργό τα πράγματα είναι πάρα πολύ δύσκολα και δε θα απέκλεια δύο σενάρια, είτε να αχθεί σε εκλογές από κάποιο νέο αντάρτικο που θα στηθεί μέσα στη Νέα Δημοκρατία λόγω της εσωστρέφειας και της γκρίνιας που υπάρχει και της δυσφορίας και της ανησυχίας, είτε ο ίδιος αφού κάνει κάποιες κινήσεις επικοινωνιακού χαρακτήρα: ανασχηματισμούς, παροχές ή κάτι, να μεθοδεύσει μια εσωτερική κρίση στη Νέα Δημοκρατία για να αποκτήσει το άλλοθι, το πρόσχημα μάλλον, για να πάει σε εκλογές ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές. Αυτό το δεύτερο το θεωρώ απ’ όλα όσα είπαμε, το πλέον πιθανό, αλλά προφανώς όχι σίγουρο.